Komentarz do rządowej zapowiedzi zmian w IKZE
10 lutego 2025
dr Marcin Wojewódka, Prezes Zarządu Instytutu Emerytalnego
Ogłoszoną w dniu 10 lutego 2025 roku propozycję zwiększenia limitu wpłat na IKZE należy ocenić pozytywnie. Co prawda jej zasadniczym efektem nie będzie raczej diametralne zwiększenie popularności tego produktu, ale z pewnością spowoduje to zwiększenie wartości aktywów jakie Polacy oszczędzają długoterminowo. Powyższe wynika z faktu, że już dzisiaj Polacy nie wykorzystują maksymalnych limitów kwotowych wpłat jakie przyznał im polski ustawodawca.
Dlatego brak jest podstaw do uznania, że samo zwiększenie limitów wpłynie na popularność tego produktu, natomiast z pewnością osoby, które już dzisiaj w pełnej kwocie odliczenia korzystają z dobrodziejstw IKZE z zadowoleniem przyjmą tę zapowiedz i skorzystają z niej.
Co to jest IKZE
Warto przypomnieć, że indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego (IKZE) to całkowicie dobrowolna forma długoterminowego oszczędzania na cele emerytalne. IKZE istnieje w naszym porządku prawnym od początku 2012 roku i w wielkim uproszczeniu polega na umożliwieniu oszczędzającym odkładania dodatkowych środków na ich indywidualne emerytury. Na koniec 2023 roku w Polsce w postaci IKZE oszczędzało ponad 0,5 mln osób, a wartość zgromadzonych na kontach IKZE aktywów osiągnęła kwotę prawie 9,2 mld zł. W ciągu roku 2024 powyższe wartości wzrosły.
Obecnie obowiązujące limity rocznych wpłat na IKZE
W ramach IKZE istnieje limit wpłat, określony zasadniczo dla osób fizycznych jako 1,2-krotność przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej, a przypadku przedsiębiorców jest to limit 1,8-krotności tego wynagrodzenia. W warunkach 2025 roku są to odpowiednio kwoty 10 407,60 zł oraz 15 611,40 zł. Zaletą oszczędzania na IKZE jest zachęta podatkowa polegająca na odliczaniu wpłat na konto IKZE od podstawy opodatkowania w podatku od osób fizycznych (do limitu ustawowego w danym roku).
Główne zasady IKZE
Zgodnie z przepisami produkt IKZE może być oferowany przez różne podmioty. Może to być przykładowo rachunek oszczędnościowy prowadzony przez bank, może to być rachunek inwestycyjny prowadzony przez dom maklerski, polisa ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem inwestycyjnym, a także produkty oparte na jednostkach oferowanych przez dobrowolne fundusze emerytalne oraz towarzystwa funduszy inwestycyjnych. W sumie w Polsce mamy dostępnych kilkadziesiąt (prawie 50) produktów IKZE oferowanych przez wskazane powyżej podmioty. Każdy uprawniony, a jest nią osoba, która ukończyła wiek lat 16, może samodzielnie wybrać i oszczędzać w ramach jednego produktu IKZE. Sama wypłata środków z IKZE zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami następuje wyłącznie na wniosek oszczędzającego, po osiągnięciu przez niego wieku 65 lat (niezależnie od płci), oraz pod warunkiem dokonywania wpłat na IKZE w co najmniej 5 latach kalendarzowych. Środki wypłacane po zakończeniu oszczędzania na IKZE są obecnie opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 10%.
